MS Windows đã được 35 tuổi: Bạn có còn nhớ Windows 1.0?

Vào ngày 20/11/1985, Microsoft đã phát hành phiên bản Windows 1.0 chạy trên môi trường MS-DOS, đánh dấu cho sự ra đời của một hệ điều hành máy tính để bàn phổ biến nhất trên thế giới như hiện nay.

Trong bài viết này, mời bạn hãy cùng Blog Chia Sẻ Kiến Thức ngược dòng thời gian để xem lại phiên bản Windows 1.0 ban đầu nó như thế nào các bạn nhé (>‿♥)

#1. Khi giao diện GUI (Graphical User Interface) trở thành… Hot trend

Vào đầu những năm 80, các tạp chí công nghệ coi giao diện người dùng đồ họa dựa vào việc sử dụng chuột (GUI) và một hệ thống đa nhiệm (có thể làm được nhiều việc cùng lúc) là những thứ mới nổi và… cực kỳ “hot”.

Nó tương tự như cơn sốt hiện nay về công nghệ thực tế ảo và AI (Artificial Intelligence – Trí tuệ nhân tạo) vậy.

Vào thời điểm đó, toàn bộ ngành công nghiệp đều biết đến công việc của Xerox trên máy tính Alto tại PARC vào những năm 1970.

Phiên bản thương mại của công nghệ đó, Xerox Star, đã được xuất xưởng vào năm 1981. Khi máy tính cá nhân được cải thiện về tốc độ CPU và dung lượng bộ nhớ, các máy có giá rẻ hơn có thể chạy GUI.

Năm 1983, Apple phát hành máy tính Apple Lisa sử dụng được chuột trị giá 10.000 USD (lạy chúa lúc đó 10.000 USD là cả 1 cái gia tài to đùng đấy các bạn ạ). Trong khi đó, các GUI dựa trên PC của IBM (như Visi-On) với giá thành thấp hơn bắt đầu xuất hiện.

Từ năm 1981, Microsoft đã bắt đầu làm việc với GUI trên một phiên bản thử nghiệm của Windows. Tuy nhiên, dự án mới được chính thức khởi động một vài năm sau đó, cụ thể là vào năm 1983. Và lúc này Windows đã công bố kết quả với báo chí.

Windows 1.01 ra mắt vào năm 1985, nhưng khi xuất xưởng, nó đã tạo ra một vài làn sóng trong ngành. Tuy nhiên, phiên bản đầu tiên đó đã đặt nền móng cho tương lai của Microsoft sau này.

#2. Sử dụng Windows 1.0

Để sử dụng được Windows 1.0 thì trước đây bạn phải mua một bản sao phần mềm được đóng hộp.

Sau đó, bạn phải cài đặt nó vào một đĩa cứng bên trong PC hoặc chạy nó từ hai đĩa mềm. Windows 1.0 không phải là một hệ điều hành độc lập. Đúng hơn, đó là một ứng dụng đồ họa chạy trên nền tảng MS-DOS.

Windows 1.0 hỗ trợ đồ họa CGA, Hercules hoặc EGA. Bạn cũng có thể sử dụng một số loại chuột có trên thị trường vào thời điểm đó, bao gồm cả chuột của Microsoft.

Tất nhiên là không cần phải dùng đến chuột cũng được. Cũng giống như ngày nay, bạn có thể điều khiển Windows hoàn toàn bằng các lệnh/ phím tắt trên bàn phím.

Sau khi khởi động, nếu bạn muốn khởi chạy Windows thì bạn chỉ cần gõ “win” tại dấu nhắc MS-DOS.

Windows 1.01 là phiên bản phát hành công khai đầu tiên của Windows. So với các phiên bản sau đó, Windows 1.01 có một môi trường đồ họa khá thô sơ.

Nó bao gồm một trình khởi chạy chương trình đơn giản và trình quản lý tệp được gọi là MS-DOS Executive. Giao diện của nó không có gì ngoài một danh sách tên tệp sơ sài.

Nếu bạn nhấp vào tệp EXE trong MS-DOS Executive, chương trình sẽ mở ra dưới dạng cửa sổ ứng dụng. Bạn có thể phóng to hoặc thu nhỏ nó bằng cách sử dụng các chức năng Zoom hoặc Icon tương ứng.

Khi được thu nhỏ, một biểu tượng biểu thị cho ứng dụng được hiển thị trên thanh tác vụ kéo dài qua cuối màn hình.

Và bất cứ lúc nào, bạn cũng có thể nhấp đúp vào biểu tượng trên thanh tác vụ để mở lại cửa sổ đó.

Windows 1.0 cũng bao gồm một số ứng dụng cơ bản, bao gồm Calendar, Clock, Clipboard, Cardfile, Terminal, Notepad, Write và Paint. Notepad có chức năng phù hợp với Spartan và Paint chỉ hỗ trợ đồ họa đơn sắc.

Phần mềm này cũng chạy các chương trình MS-DOS trong một cửa sổ, nhưng một số ứng dụng DOS đơn tác vụ hoạt động bình thường trong môi trường đa nhiệm mới này.

Không giống như các phiên bản Windows mới hơn (và Macintosh OS), Windows 1.0 không hỗ trợ các cửa sổ xếp chồng.

Thay vào đó, các cửa sổ chỉ có thể được xếp cạnh nhau trên màn hình và nội dung của chúng sẽ tự động thay đổi kích thước để phù hợp với không gian có sẵn (thử tưởng tượng 10 cái ứng dụng mà mở cùng 1 lúc thì sao nhỉ? :))

Theo nhiều trang web về lịch sử Windows, Microsoft đưa ra quyết định này để tránh những điểm tương đồng với hệ điều hành macOS.

Tuy nhiên, theo Trower, nó có thể chỉ là sở thích của một người quản lý dự án trước đó và không có thời gian để thay đổi nó trước khi xuất xưởng.

Mặc dù nó còn sơ khai so với các tiêu chuẩn ngày nay, nhưng Windows 1.0 vẫn là một khởi đầu đầy ấn tượng, nếu xét đến các PC cấu hình thấp vào thời điểm đó, nó hoàn toàn có thể đáp ứng được các yêu cầu cơ bản của người dùng.

Nó đã đặt nền tảng cho việc mở rộng khái niệm này trong tương lai. Ngoài ra, một số cải tiến các tính năng của nó đã góp phần tạo nên thành công của Windows sau này, bao gồm cả thanh Taskbar được giới thiệu trên Windows 95.

#3. Reversi: Trò chơi Windows đầu tiên

Windows 1.0 được phát hành cùng với trò chơi Windows được xuất bản thương mại đầu tiên: Reversi. Trò chơi bảng chiến lược này được lập trình bởi Chris Peters tại Microsoft chỉ như một bài tập thử nghiệm.

Tuy nhiên, sau đó nó đã được đưa vào bản phát hành Windows 1.0 như một phần của bộ ứng dụng cài sẵn.

Reversi dựa trên Othello và nó có bốn cấp độ. Thật không may, nó cũng rất khó để vượt qua. Nó không thu hút được nhiều người hâm mộ như các game trên Windows sau này, như Solitaire và Minesweeper chẳng hạn.

Tuy nhiên, Reversi cũng đã được phát hành cùng với Windows đến tận phiên bản Windows 3.0 vào năm 1990.

#4. Tính kế thừa

Windows 1.0 đã nhận được phản hồi khá tốt từ giới báo chí khi ra mắt. Lần đầu tiên được công bố vào năm 1983, hầu hết đều cho rằng nó sẽ muộn hơn hai năm.

Năm 1985, chuột PC còn là phụ kiện đắt tiền. Do thiếu các ứng dụng có sẵn cho Windows, nên cũng không có ứng dụng nào để thúc đẩy việc áp dụng chuột vào thời điểm đó.

Tuy nhiên, Windows 1.0 là một bước tiến lớn đầu tiên của một dòng sản phẩm mới, ngay cả khi Microsoft không nhận ra điều đó vào thời điểm đó.

Kể từ đó, chúng tôi đã thấy ít nhất “một tá” phiên bản của Windows, từ Windows 2.0 đến Windows 10. Và con số đó thậm chí còn chưa tính đến các phiên bản khác, như Windows XP Tablet Edition và Windows Phone…

Windows vẫn là mảng kinh doanh lớn nhất, và lợi nhuận nhất của Microsoft, tất cả đã bắt đầu cách đây 35 năm kể từ phiên bản Windows 1.01 ra mắt.

Tin hay không tùy bạn, Microsoft vẫn tiếp tục hỗ trợ Windows 1.0 Standard Edition cho đến ngày 31 tháng 12 năm 2001 – tròn 16 năm sau khi phát hành, khiến nó trở thành phiên bản Windows được hỗ trợ lâu nhất cho đến nay.

#5. Làm cách nào để chạy Windows 1.0 trên trình duyệt web?

Bạn có muốn được trải nghiệm dùng thử phiên bản Windows 1.0 hay không? Vâng, đơn giản thôi, nếu thích thì bạn có thể truy cập vào trang PCjs Machines, nơi bạn sẽ tìm thấy bản mô phỏng đầy đủ của PC IBM chạy Windows 1.0 bằng JavaScript.

• Địa chỉ trang web: https://www.pcjs.org/software/pcx86/sys/windows/1.01/

Trong khi bạn đang sử dụng mô phỏng Windows, hãy thử chạy Paint hoặc chơi một số Reversi, bạn sẽ thấy Windows được phát triển như thế nào 🙂  Chúc mừng sinh nhật nhé, Windows !

CTV: Nguyễn Hồng Khanh – Blogchiasekienthuc.com