Conan Doyle: Người đứng sau thám tử kiệt xuất Sherlock Holmes

Arthur Conan Doyle và hành trình sáng tạo nên vị thám tử kiệt xuất nhất nhân loại Sherlock Holmes !

Xin chào các bạn độc giả của Blog Chia Sẻ Kiến Thức, chào mừng các bạn đã quay trở lại với series NGƯỜI NỔI TIẾNG của Blog chúng mình.

Nếu là một fan của thể loại văn học trinh thám thì có lẽ ai cũng biết đến vị thám tử huyền thoại Sherlock Holmes – tượng đài bất tử của dòng tiểu thuyết trinh thám, đứa con tinh thần tài hoa và kiệt xuất của nhà văn người Anh Arthur Conan Doyle.

Ngày hôm nay, chúng ta hãy cùng nhau bước vào cuộc đời của Arthur Conan Doyle để tìm hiểu những chặng chính trong hành trình của ông, và cái cách mà ông sáng tạo ra nhân vật Sherlock Holmes nhé!

#1. Thuở ấu thơ và con đường trắc trở với y học của Arthur Conan Doyle

Nhìn những thành công vĩ đại và danh tiếng lẫy lừng thế giới của vị thám tử hư cấu Sherlock Holmes, có lẽ chúng ta đều nghĩ đến Arthur Conan Doyle như là một nhà văn hạnh phúc, giàu có và quyền lực.

Tuy nhiên, hành trình sáng tạo ra Sherlock Holmes của ông chưa bao giờ là dễ dàng cả, kể cả từ khởi đầu cho đến khi bộ tiểu thuyết của ông đi đến vạch kết thúc.

Arthur Conan Doyle sinh ngày 22 tháng 5 năm 1859 tại Edinburgh, Anh. Không được may mắn như những đứa trẻ cùng trang lứa, bố ông là một kẻ nát rượu, có bao nhiêu đồ đạc trong nhà ông đem đi cắm hết.

Năm Conan Doyle lên 5 tuổi, các thành viên trong gia đình ông bị phân tán khắp Edinburgh.

May mắn thay, Cona Doyle vẫn được ở bên người mẹ của mình và được bà yêu thương, chăm sóc. Có thể nói mẹ là chỗ dựa lớn nhất của cuộc đời Conan Doyle ngay từ khi ông lọt lòng cho đến khi ông lập gia đình và quyết định theo đuổi sự nghiệp văn chương.

Thuở thiếu thời, Conan Doyle theo học ngành Y tại trường Đại học Edinburgh. Sau khi tốt nghiệp ra trường, ông trở thành bác sĩ trên một con tàu tới Tây Phi. Một năm sau, vào năm 1882, ông trở về Plymouth nước Anh và mở một phòng khám tư tại đây.

Phòng khám của Conan Doyle tương đối vắng khách, cho nên ông thường viết truyện trong những lúc rảnh rỗi để thỏa mãn trí tưởng tượng và niềm say mê viết lách của bản thân.

Thực ra thì việc sáng tác cũng đã từng được Doyle tập tành thử nghiệm trước đó, khi ông còn đang là sinh viên. Thời đó ông đã viết một vở hài kịch cùng với một người bạn của mình, tuy nhiên nó bị chê tơi tả, thậm chí bị đánh giá là lố bịch.

Phải đến năm 1887, Conan Doyle mới bắt đầu có được tác phẩm gây chú ý đầu tiên, tên của cuốn truyện đó là “Cuộc điều tra màu đỏ”.

Đây cũng là cuốn tiểu thuyết đầu tiên đánh dấu cho sự xuất hiện của vị thám tử Sherlock Holmes.

Tuy nhiên vào thời điểm ấy, nó chưa thực sự xuất sắc để giúp Conan Doyle có được quá nhiều danh tiếng, và quan trọng nhất là nó không thể giúp ông kiếm ra tiền để nuôi sống bản thân.

Chính vì thế mà Conan Doyle vẫn coi việc viết sách là một sở thích, là một nghề tay trái mà lâu lâu ông mới đem ra “mài giũa”.

Năm 1890, Conan Doyle theo học ngành nhãn khoa và mở một phòng khám nhỏ ở London. Nhưng dường như Doyle không có duyên với ngành Y, phòng khám của ông rất ít khi có bệnh nhân, lúc nào cũng vắng tanh như chùa bà đanh.

Và ông cũng không biết làm gì hơn ngoài việc tập trung viết truyện trong những lúc rảnh rỗi.

Thời gian này, nhân vật Sherlock Holmes được ông cho xuất hiện và trau chuốt nhiều hơn. Và thật bất ngờ, tên tuổi của Conan Doyle cũng “lên” theo nhân vật Sherlock Holmes, ông ngày càng được chú ý hơn.

#2. Tại sao tên nhân vật lại là Sherlock Holmes?

 Có quá nhiều điều để nói đến khi mà chúng ta bàn luận về vị thám tử Sherlock Holmes – đứa con tinh thần khiến nhà văn Conan Doyle tốn nhiều công sức uốn nắn nhất.

Trước hết có lẽ chúng ta cần đề cập đến cái tên của chàng thám tử này. Lý giải về cái tên Sherlock Holmes, nhiều nghiên cứu khẳng định rằng Sherlock là tên một người bạn của Doyle – một tay chơi cricket thuộc hàng cao thủ trong những năm 70 của thế kỷ 19.

Tuy nhiên đây mới chỉ là tên riêng, vậy thì họ Holmes từ đâu mà có?

Một nhà báo ANh tên là Bill West, sau khi nghiên cứu từ rất nhiều nguồn tư liệu đã khẳng định rằng họ của Sherlock lấy cảm hứng từ Edwin Holmes – người từng phát minh ra hệ thống báo động chống trộm mà Conan Doyle rất khâm phục.

Và để tỏ lòng ngưỡng mộ, Doyle đã lấy luôn họ của ông để đặt cho nhân vật thám tử hư cấu của mình. Và thế là từ tên của một cầu thủ cricket kết hợp với họ của một nhà phát minh hệ thống báo động chống trộm, chúng ta có được cái tên Sherlock Holmes lẫy lừng như ngày hôm nay.

Đó là những giả thiết về cái tên của Sherlock Holmes, vậy còn nguyên mẫu của vị thám tử này là ai?

Mặc dù đã hơn một thế kỷ trôi qua những đây vẫn là câu hỏi khiến các nhà nghiên cứu chưa thể đưa ra đáp án cuối cùng. Giả thiết phổ biến nhất về nguyên mẫu của Sherlock là bác sĩ Josep Bell – Giáo sư chuyên khoa giải phẫu tại Đại học Edinburgh nơi Conan theo học.

Giáo sư Josep là một nhân vật rất có uy tín, đã từng phẫu thuật cho Nữ hoàng Victoria khi bà đến Scotland.

Với khả năng quan sát nhạy bén, óc suy luận phán đoán tuyệt vời, Giáo sư đã rất nhiều lần được Conan Doyle ca ngợi, tiêu biểu nhất có lẽ là qua hình tượng Holmes trong cuốn “Cuộc điều tra màu đỏ”.

Hình dáng của Holmes cũng có những nét tương đồng với vị giáo sư Josep. Đó là một người đàn ông dáng dong dỏng cao với những ngón tay dài như một nhạc công, mắt sáng, gương mặt góc cạnh và giọng nói cao.

#3. Danh vọng và áp lực của Conan Doyle

Khi Sherlock Holmes tiếp cận rộng rãi đến công chúng và dần trở thành một hiện tượng thì danh vọng và tiền bạc cũng bắt đầu đến với nhà văn Conan Doyle.

Sự nghiệp viết lách của ông không chỉ giúp ông nuôi sống bản thân mình mà còn hơn thế nữa – nó đã đưa Conan Doyle trở thành một nhà văn vô cùng giàu có và quyền lực.

Tuy nhiên, phía sau ánh hào quang là những góc khuất mà không phải ai cũng biết. Conan Doyle đã từng áp lực đến mức nghĩ đến việc thủ tiêu nhân vật, để Sherlock Holmes chết và kết thúc chuỗi ngày phá án ngột ngạt và bất tận.

Tuy nhiên, ông đã bị mẹ mình phản đối. Bà nói rằng: “Con có thể làm những điều con cho là đúng, vậy còn độc giả thì sao?”

Bất chấp lời can ngăn của mẹ, trong truyện ngắn “Vấn đề cuối cùng” Conan Doyle đã để Sherlock Holmes rơi xuống thác nước Reeichenbach.

Nói về sự kiện này, Conan Doyle đã tâm sự rằng:

“Tôi sẽ bị chỉ trích nhiều lắm nếu “xuống tay” với quý ông lịch lãm này. Nhưng đó không phải là một vụ giết người, đó là hành động tự vệ. Bởi nếu tôi không giết hắn ta. Hắn ta trước sau gì cũng giết tôi”.

Quyết định này của Conan Doyle đã vướng phải rất nhiều phản ứng trái chiều từ độc giả. Các công chức tại Anh thậm chí còn đeo băng tang để tỏ lòng tiếc thương cho vị thám tử tài ba.

Nhiều cuộc biểu tình và diễu hành nổ ra, người hâm mộ vây kín các tòa soạn. Áp lực từ phía công chúng tới Conan Doyle là vô cùng lớn.

Trước những tình cảm quá đỗi nồng nhiệt từ độc giả, mười năm sau (vào năm 1902), Conan Doyle đã đưa Holmes trở lại trong tác phẩm “Con chó săn của dòng họ Baskervilles” nhưng với bối cảnh là thời gian xảy ra trước khi Holmes rơi xuống thác nước.

Thấy được “tín hiệu” từ Conan Doyle, hàng vạn độc giả đã gửi thư tới tấp về văn phòng của ông, đề nghị ông làm cho nhân vật Sherlock Holmes được tái sinh.

Và thể theo nguyện vọng của đông đảo bạn đọc cũng như có một niềm hứng khởi mới trong ngòi bút, Conan Doyle đã đặt bút viết tiếp truyện “Ngày trở về của Sherlock Holmes” cùng một loạt truyện khác về chàng thám tử thú vị này.

Ông mở đầu bằng mấy dòng: “Mọi chuyện xảy ra đúng như những gì chúng ta nghĩ, Sherlock Holmes không chết…”

#4. Arthur Conan Doyle, Sherlock Holmes và những giá trị vĩnh cửu

Nếu nói như nhà thơ Xuân Diệu rằng nhà văn tồn tại nhờ tác phẩm thì ta có thể khẳng định rằng: Arthur Conan Doyle bất tử. Ông luôn sống mãi trong trái tim bạn đọc và người hâm mộ trên khắp thế giới.

Và điều này cũng đúng với nhân vật thám tử hư cấu vĩ đại nhất lịch sử văn học Sherlock Holmes.

Tình cảm của độc giả dành cho Sherlock Holmes vẫn luôn đong đầy xuyên suốt hơn một thế kỷ qua. Các bảo tàng, khu lưu niệm và đội đặc nhiệm mang tên Sherlock Holmes dần xuất hiện.

Thậm chí, cái tên Conan trong bộ truyện tranh “Thám tử lừng danh Conan” lẫy lừng của Nhật Bản cũng được lấy cảm hứng từ nhà văn Conan Doyle.

Ngày 7 tháng 7 năm 1930, Conan Doyle qua đời đột ngột trong một cơn đau tim.

Vợ của Doyle theo nguyện vọng của ông đã không để tang chồng, vì ông tin rằng ông vẫn có thể kết nối với bà sau khi đã mất.

Trong lễ tưởng niệm Doyle, người ta đã dành riêng một vị trí đặc biệt cho ông và một môn đệ của Doyle khi phát biểu đã nói lời cảm ơn sự hiện diện của ông trong buổi lễ.

Để tưởng nhớ Conan Doyle, người ta cho dựng một bức tượng Sherlock Holmes tại chính Edinburgh – quê nhà của ông.

Ngày nay, Sherlock Holmes đã trở thành một biểu tượng của nước Anh. Nhiều người đã vượt hàng ngàn cây số chỉ để đến được Edinburgh và chiêm ngưỡng bức tượng đài về vị thám tử Sherlock – kết tinh trí tuệ của nhà văn trinh thám tài ba Arthur Conan Doyle.

Lời Kết: Trên đây là những chia sẻ của mình về nhà văn Conan Doyle và kì quan của cuộc đời ông – thám tử Sherlock Holmes. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết.

Đừng quên chia sẻ với chúng mình nếu biết thêm thông tin thú vị nào liên quan đến chủ đề ngày hôm nay nhé. Hẹn gặp lại các bạn trong những bài viết sắp tới ha 🙂

Đọc thêm:

• Bạn biết gì về Walt Disney và chú chuột Mickey huyền thoại?
• Harland Sanders đã xây dựng “đế chế” gà rán KFC ở tuổi 65 thế nào?

CTV: Ngô Hoàng Mai – Blogchiasekienthuc.com